Verhalen over duurzame mode tijdens avondwinkel

Een grote gemeenschap is zich al bewust van duurzaamheid, maar weet nog niet precies hoe een groen leven werkt. En bij een veel groter aantal Nederlanders ontbreekt nog bewustzijn over een duurzame lifestyle. Beide doelgroepen konden op 12 juni 2012 terecht bij de avondwinkel van Hetkanwel en Voor de wereld van morgen.

Onder het motto ‘winkel de wereld (en jezelf) mooier’ presenteerden duurzame winkels en labels groene kleding, schoenen en accessoires. Webwinkels En& (veganistische schoenen en riemen), watLief (kinderkleding) en watMooi (damesmode) waren bij hoge uitzondering in een stenen winkel te zien. Bijna 200 modeliefhebbers kwamen op de avondwinkel af.

Nooit eerder nam watMooi deel aan een pop-up store. Maar deze bijzondere avond biedt de webshop de gelegenheid klanten hoogstpersoonlijk de verhalen achter mooie, eerlijke en groene mode te vertellen, aldus oprichter en eigenaar Joke Bom. In totaal nam de webshop bijna 350 kledingstukken mee om aan de avondwinkelaars te laten zien.

Het Nederlandse modelabel Re-5 presenteerde de nieuwe collectie shirts voor Steppen tegen Kanker. Daarnaast verkochten de makers van deze fair fashion damesmode, basics en herenkleding. Vooral dat laatste is opvallend, want het aanbod aan duurzame herenkleding is in Nederland nog altijd heel beperkt.

Tenslotte zorgde Nils Roemen van Durftevragen voor groene inspiratie met een stand up presentatie. Hoeveel duurzaam doeperspectief wil je hebben?

Social fashion van Hollandse bodem

Eco-chic, fair fashion, slow fashion, maatschappelijk verantwoord ondernemen. Het zijn termen die steeds meer ingeburgerd raken. Maar social fashion is nog een relatief onbekend fenomeen. Het Nederlandse accessoirelabel Coverbee gebruikt de term voor de collectie in Nederland gemaakte laptophoezen, iPhone hoezen en iPad sleeves.

De sleeves van Coverbee worden gemaakt in sociale werkplaatsen in Nederland, waar mensen met een arbeidsbeperking een zinvolle dagbesteding vinden. Die naaiateliers steken mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt een hart onder de riem en geven hen kansen zichzelf te ontwikkelen, is de gedachte.

Coverbee is ervan overtuigd dat de lokale productie van mode-accessoires een bijdrage levert aan maatschappelijk verantwoord ondernemen, en voldoet aan de behoefte van hedendaagse consumenten om op de hoogte te zijn van de herkomst van producten. Daarnaast bewijzen de sociale werkplaatsen dat handgemaakte producten van hoge kwaliteit kunnen zijn en toch niet duur hoeven te zijn.

Ook Windkracht8, een jong duurzaam modemerk uit Nederland, brengt handgemaakte producten voor een betaalbare prijs op de markt. De tassen, shirts en jurken worden gemaakt van restmaterialen die afkomstig zijn van kringloopwinkels en vlooienmarkten. Exclusieve kleding voor een betaalbare prijs, is het idee, want door het gebruik van gerecyclede stoffen en afvalleer is elk item uniek.

En misschien is dat wel een extra attractie van social fashion: deze mode is niet alleen fashionable, duurzaam en fair, maar ook nog eens exclusief en betaalbaar.

Duurzaamheid in modewereld: van ideaal naar succesfactor

Het is mogelijk om mode met respect voor mens en milieu te maken. Sterker nog, duurzaamheid kan een succesfactor zijn voor ontwerpers en winkeliers in de modesector. Dat zei Awearness Fair Fashion op 31 maart 2012 in een lezing bij de Arnhem Mode Incubator. Het platform, dat fair fashion presenteert en promoot, erkende dat duurzaamheid een lastig begrip is, maar signaleert ook een verschuiving van groene idealen naar MVO als bedrijfsmatige succesfactor.

Met filmpjes en verhalen schetsten Jeannette Ooink, Wilma Mulder en Hasmik Matevosyan een beeld van de noodzaak van duurzaam werken in de modebranche. Daarnaast kregen de aanwezigen inzichten in de kansen van groene mode. Zo zijn ambachtelijke productiemethoden en innovatieve materiaalontwikkelingen volgens Wilma Mulder steunpilaren van duurzaam ondernemen, en tegelijkertijd manieren om een modemerk onderscheidend te maken.

Jeannette Ooink liet zien dat er bovendien een flinke consumentenvraag naar duurzaamheid bestaat. Volgens onderzoeken zouden 1,7 miljoen Nederlanders wel groene producten willen kopen. Bovendien vragen kritische consumenten steeds meer transparantie en maatschappelijke betrokkenheid van bedrijven. Modemerken die op dit soort trends inspelen, hoeven dus niet angstig te worden van de voorspellingen van marketingdeskundigen dat één op de drie winkels in 2020 zal zijn verdwenen.

De lezing van Awearness Fair Fasion maakte deel uit van het programma van de Arnhem Mode Incubator, de broedplaats die modetalenten ondersteunt in hun ondernemerschap. Het lezing- en debatprogramma startte in oktober 2011 en bestaat uit maandelijkse bijeenkomsten waarin een professional kennis met betrekking tot het ondernemerschap deelt.

De Arnhem Mode Incubator wil een brug slaan tussen de verschillende generaties modeontwerpers, partners en het bedrijfsleven. Ook het brede publiek, van modeliefhebber tot buurtbewoner, wordt met enige regelmaat uitgenodigd kennis te maken de nieuwste generatie Arnhemse modeondernemers. Bij de lezing van Awearness Fair Fashion was een groot aantal ontwerpers en merken aanwezig – niet alleen uit Arnhem (Van Markoviec), maar ook uit Maastricht (Strikks) en Den Haag (Youkibyyouki).

Spring over naar duurzame mode

Wat hebben duurzaam webwinkelen, duurzame kleding kopen, kraanwater drinken, seizoensproducten eten en led-verlichting met elkaar gemeen? Het zijn allemaal duurzame acties die in de schijnwerpers worden gezet op Ik Spring Over. De website is een initiatief Urgenda en is bedoeld om Nederlanders te stimuleren om op de Dag van de Duurzaamheid de start te maken met een duurzamere levensstijl.

Onder het motto ‘duurzaam leven was nog nooit zo makkelijk’ geeft Ik Spring Over allerlei concrete opties om groener om te gaan met bijvoorbeeld winkelen, voeding, reizen en wonen.

Als je wel oren hebt naar een groene garderobe, dan kunnen de drie acties op Ik Spring Over je misschien wel over de streep trekken. Koop een groen kledingstuk, scoor fair fashion met korting, of geef je afdankertje een tweede leven.

Als stok achter de deur maken websitebezoekers die drie acties kiezen kans op een toegangsbewijs voor de Nacht van de Duurzaamheid. Dit evenement vindt op 10 november 2011 plaats in de Heineken Music Hall en maakt van een duurzame informatieavond een spetterend feest met BN’ers, inspirerende sprekers en topmuzikanten.

Groene mode in Modekwartier Arnhem

Dat je met de moderoute door de Arnhemse wijk Klarendal een verrassende hoeveelheid must-haves kunt ontdekken, is geen nieuws. Maar dat een groot deel van de jonge merken in het modekwartier niet vies is van duurzaamheid, wist ik niet. Gelukkig namen Wilma Mulder en Jeannette Ooink van Awearness Fair Fashion onlangs Adriana Landegent, Claudia Hulshof en mij op sleeptouw door de wijk om er de groenste ontwerpers te ontmoeten.

Fair trade t-shirts van biokatoen die met de hand van een trendy print worden voorzien (Okimono), limited edition jurken van biologisch katoen en hennep (Chris Meijers Collectie) en unieke upcycled fashion items (Hiernamaals) liggen in Arnhem voor het oprapen. En dan zijn er ook nog slow fashion met een high fashion uitstraling (Van Markoviec), customized badpakken die zeker tien jaar meegaan (Margalé B.) en handgevilte, naadloze jurken (Blithe). In de folder 'Fair fashion made in Arnhem' vind je achtergrondinformatie bij dit soort initiatieven.

Met de routekaart van Awearness Fair Fashion kan je trouwens ook in het centrum van Arnhem duurzame collecties ontdekken. De vijftien winkels op die plattegrond tonen wel aan dat Arnhem niet alleen in de lift zit als modestad van Nederland, maar ook als walhalla voor groene fashionista’s.

Schone kleren voor de Sint

Nu al in de stress over cadeautjes voor Sinterklaas en Kerst? Er is een heel eenvoudige en verantwoorde oplossing: geef een donateurschap van de Schone Kleren Campagne cadeau. Het platform maakt zich sterk voor eerlijke arbeidsomstandigheden in de mode-industrie. Door de Schone Kleren Campagne te steunen, help je dus een verantwoorde modewereld dichterbij.

De actie waarmee de Schone Kleren Campagnes donateurs werft, wordt gepromoot met een filmpje dat duidelijk maakt hoe blij je de ontvanger er mee kunt maken. Musicalster Robin van den Akker, die ambassadeur van schone kleren is, speelt de hoofdrol in de video. Het filmpje is medio november al bijna 500 keer bekeken. Hopelijk betekent dit dat fair fashion in de komende feestdagen een flinke stimulans krijgt.

Zonnige toekomst voor duurzame mode?

De invloedrijke trendwatcher Lidewij Edelkoort voorspelt voor de zomer van 2012 een seizoen waarin ‘earth matters’. Dat wil zeggen dat we tegen die tijd leven in een wereld ‘waarin aarde en alles wat we hierin vinden als inspiratiebron fungeert en waarin we zullen trachten om de schoonheid en kracht ervan te evenaren en het respect ervoor te herstellen'. Dat belooft veel goeds voor de milieubewuste ecmode.

Volgens de Britse Ethical Fashion Forum (EFF), een ondernemersorganisatie die zich inzet voor een duurzame mode-industrie, is sustainable fashion de snelst groeiende beweging in de modesector. Sterker nog, er lijkt een sterke correlatie tussen bedrijven die duurzaamheid in hun werkwijzen weten te integreren en ondernemingen met commercieel succes. De voorlopers in de modewereld houden zich dus al bezig met duurzaamheid.

Voor de komende vijf jaar voorspelt de EFF onder andere een verspreiding en groeiende erkenning van keurmerken, zoals het fair trade logo. Ook zouden bedrijven die niet duurzaam blijven produceren, wel eens te maken kunnen krijgen met belastingen, regelgeving en andere commercieel onvoordelige normen. Bovendien denkt de EFF dat celebs zich steeds vaker in verantwoorde kleding zullen hullen, waardoor ecolabels populairder en commercieel succesvoller worden.

In al deze voorspellingen speelt de consument een belangrijke rol. Want het zijn fashionista’s die steeds meer duurzaamheidseisen aan modemerken zullen gaan stellen, zo mogen we verwachten.

November is modemaand

Voor de gemiddelde fashionista is september, wanneer de nieuwe najaarscollecties in de winkel verschijnen en internationale Fashion Weeks hun hoogtepunt beleven, waarschijnlijk de belangrijkste maand van het jaar. Maar de AVRO heeft november uitgeroepen tot modemaand. Vier weken lang wordt er in tv-programma’s, documentaires en series aandacht besteed aan mode. Helaas is duurzame mode de grote afwezige.

In de documentaireserie KunstUur komen Nederlandse modemensen zoals Jan Taminiau en Spijkers en Spijkers aan het woord. Tv-programma Close Up staat in november in het teken van haute couture. De kunstwebsite van de AVRO wordt geacht het kloppend hart van de modemaand te worden.

Over fair fashion rept de programmering tot nu toe met geen woord. Misschien moeten we de hoop vestigen op de Selfmade Fashion Wedstrijd, die modestudenten oproept om een zelfgemaakte outfit in te sturen die nadrukkelijk hun eigen persoonlijke stijl reflecteert. Met een beetje geluk gaan ontwerpers in spe met een hoog duurzaamheidsbesef massaal inzenden voor deze wedstrijd. Op 7 december wordt de winnaar bekend gemaakt. En wie weet mogen we december dan wel ecomodemaand noemen.

100 procent groen bestaat niet

Zelfs modemerken die zich als duurzaam en eerlijk profileren, maken volop gebruik van niet-biologische katoen en niet-gecertificeerde fabrieken. Zo was in 2009 niet meer dan zeventig procent van de collecties van Kuyichi van biokatoen en wordt vrijwel alle kleding van Komodo gemaakt in fabrieken waarvan niet bekend is of ze werknemers behoorlijke arbeidsomstandigheden bieden.

Productiebegeleider José Koopmans legde twee jaar geleden al uit hoe het komt dat zelfs de meest welwillende bedrijven er niet in slagen 100 procent schone kleren te maken. Alleen al de milieuaspecten van modeproductie zijn uitermate ingewikkeld. Niet alleen de stof doet er toe, maar ook de verpakking, verf, finishing en garens.

Daarnaast wordt een duurzaam modelabel geconfronteerd met de vraag hoe er zicht kan worden gehouden op de gehele productieketen – van het produceren tot de stof tot het smeren van de machines waarmee de kleding in elkaar wordt gezet. Voor startende bedrijven komt daar een extra probleem bij: gecertificeerde fabrieken leveren vaak geen kleine collecties, waardoor de jonge labels worden gedwongen om uit te wijken naar reguliere stoffenproducenten.

Maar wie weet wordt duurzame productie nog eens een standaard, waardoor verantwoorde merken niet meer zo veel hobbels hoeven nemen...

Moeilijke tijden voor groene mode?

Onlangs vertelde watMooi, de grootste Nederlandse webwinkel voor duurzame mode, over het faillissement van een aantal Nederlandse ecolabels. Het bericht staat haaks op de populaire gedachte dat Nederland steeds groener wordt en dat duurzame kleding zo ontzettend hip is.

De bedrijven die nu over de kop gaan, klagen over banken die niet willen bijspringen, winkels die behoudend inkopen en afnemers die nalaten hun rekeningen te betalen. De vraag is of er niet ook een andere reden is dat groene modemerken het moeilijk hebben – een reden die niet simpelweg met het huidige economische klimaat te maken heeft, maar met een dieperliggend probleem met verantwoorde consumptiegoederen.

Met de discussie over de kiloknaller van C1000 (en de als succesvol bestempelde media-actie van Wakker Dier) in het achterhoofd, kom ik op het volgende theorietje. Lees en huiver.

Jonge idealistische modemerken dreigen tussen wal en schip te vallen. Voor iedereen die gewend is te shoppen bij H&M is fair fashion duur. Een t-shirt van vijf euro kan nu eenmaal niet biologisch en fair trade geproduceerd worden. Voor een verantwoorde top betaal je gerust veertig tot honderd euro. Ook een groot deel van de welwillende groene consumenten zal ophikken tegen de prijs van een Rianne de Witte of Brennels. Bij de kringloopwinkel ben je natuurlijk veel goedkoper uit – en creatievelingen die op de markt stof kopen en er zelf kleding van maken, zijn ook niet gewend aan jurken en rokken van een paar honderd euro.

Zijn merkverslaafden die gewend zijn vele honderden euro’s uit te geven aan schoenen en tassen met het juiste logo dan de gedroomde klanten van de duurzame modelabels? De prijs zal voor deze fashionista’s geen probleem zijn. Voor de prijs van een paar Tod’s koop je moeiteloos vier ballerina's van Simple Shoes. Maar helaas kunnen de kwaliteit, styling en status van het gemiddelde ecobrand (nog) niet concurreren met de Armani’s, Prada’s en Gucci’s van deze wereld.

Als deze theorie klopt, dan zou de markt voor verantwoorde mode op dit moment wel eens behoorlijk beperkt kunnen zijn. Want hoeveel vrouwen met een flink kledingbudget, een bovengemiddeld modebewustijn en een affiniteit met duurzaamheid telt Nederland nu helemaal?

Dat wil niet zeggen dat de toekomst van duurzame mode er somber uitziet. Als ecolabels sterke ontwerpen, perfecte pasvormen en een onberispelijke kwaliteit leveren, kunnen ze makkelijk de concurrentie met de high fashion brands aangaan. Dan raken we vanzelf verslaafd aan de duurzame modelabels.

Modevoormorgen.blogspot.com in het nieuws: Duurzame mode hard nodig

Naar aanleiding van berichten over gewelddadige confrontaties tussen de politie en stakende fabrieksarbeiders in Bangladesh schreef het online sieradenmagazine Sieradenpassionista.nl over het belang van Modevoormorgen.blogspot.com. Schrijnende verhalen zoals die over Bangladesh, waar werknemers van de 4500 kledingfabrieken vaak onder beroerde arbeidsomstandigheden onze fast fashion produceren, roepen namelijk de vraag op wat we als fashionista´s kunnen doen.
Volgens Sieradenpassionista.nl is stilstaan bij nieuws over de schaduwkanten van onze mode-industrie een eerste stap. Daarnaast heeft het zin om te weten wat je koopt. Met dagelijks nieuws over de zin en onzin van fair fashion helpt Modevoormorgen.blogspot.com natuurlijk om deze bewustwording te vergroten!

Primark niet prima

De Ierse modeketen Primark opent binnenkort zijn tweede winkel in Nederland. Dat is goed nieuws voor koopverslaafden met een smalle beurs. Primark is kampioen in betaalbare fast fashion – je scoort er bijvoorbeeld een jeans voor een tientje of een t-shirt voor vijf euro.

Primark opende in 2008 zijn eerste Nederlandse vestiging: in Rotterdam. Eerder dit jaar meldde de keten dat het daar stormloopt. Dagelijks bezoeken zo’n drieduizend koopjesjagers de winkel, wat regelmatig leidt tot chaotische taferelen bij pashokjes en bij rekken met aanbiedingen.

Net als andere bedrijven die er alles aan doen om de verkoopprijzen van hun kleding zo laag mogelijk te houden, floreert Primark bij de recessie. Maar onze samenleving mag dan economisch beter worden van het koopjesjagen, voor het milieu zijn de gigantische omzetten van Primark niet bepaald prima. Het bedrijf roept nadrukkelijk dat het maatschappelijk verantwoord onderneemt. Maar het wegwerpgedrag dat door de lage prijzen (met bijpassende kwaliteit) wordt gestimuleerd, is nauwelijks moreel te noemen. En er zijn hardnekkige geruchten over de slechte werkomstandigheden van werknemers in de Aziatische fabrieken die kleding produceren voor het Ierse imperium.

Mij verbaast het dubbelzinnige succes van Primark niets. Wie wil er nou niet een paar schoenen kopen voor 7 euro? En wie denkt er werkelijk dat een sjaal van twee euro eerlijk en milieuverantwoord geproduceerd kan zijn? Degene die dit dilemma weet op te lossen, verdient zeker de Nobelprijs.

Krijg de klere quiz!

Als fashionista-met-een-geweten ben ik op dagelijkse basis bezig met eerlijke mode. En dan bedoel ik niet dat ik me iedere dag van top tot teen in ecokatoen hijs, maar dat ik een voortdurende stroom aan nieuws over duurzame mode over me heen krijg. Toch kan ik onmogelijk beweren dat de sector geen geheimen meer voor me kent. Dat blijkt wel uit de moeilijke vragen uit de Grote Klere Quiz van de Schone Kleren Campagne.

In welke verre landen wordt het grootste deel van onze kleding geproduceerd? Hoeveel uren per week werkt een naaister in de gemiddelde Aziatische kledingfabriek? Is kinderarbeid het grootste probleem in de niet zo schone kledingindustrie? Wat is de leukste film over de schokkende werkomstandigheden van Chinese kledingarbeiders?

Dit zijn voorbeelden van vragen waarop je een antwoord moet verzinnen als je de Grote Klere Quiz speelt. Gelukkig hoor je net als bij Triviant uiteindelijk ook bij deze wedstrijd het antwoord op alle vragen, want ik schudde de feiten over fair trade fashion niet bepaald moeiteloos uit mijn mouw.

De Grote Klere Quiz, die je net als kwartetten gewoon thuis met vrienden kunt spelen, laat op een vrolijke manier zien hoe mistroostig de wereld van de niet zo schone kledingproductie is. Alsof het allemaal nog niet droevig genoeg is, maakt de wedstrijd ook duidelijk dat een eenvoudige oplossing voor uitbuiting van kledingarbeiders in lage lonen landen niet voor het oprapen ligt.

Gelukkig krijg je van het spelen van de vermakelijke quiz, die je ook als iPhone app kunt downloaden, zeker een glimlach op je gezicht…

Welkom bij Modevoormorgen.blogspot.com

Mode is nú. De trends van vandaag waren gisteren ondenkbaar en zijn morgen achterhaald. Maar er is ook mode die zich niet alleen op het nu, maar ook op de toekomst richt: labels die zich bekommeren om de mensen en natuur achter onze must-haves. En dat is nog hip ook, want groen is het nieuwe zwart.

Dit blog verzamelt nieuws en opinies over de zin en onzin van duurzame mode. Hoe duurzaam is het om de kledingkast ieder seizoen weer vol te laden met talloze nieuwe must-haves? Hoeveel dierenleed gaat er schuil achter een fair trade geproduceerde shopper? Kan een in Peru gemaakte tuniek eigenlijk ooit wel milieuvriendelijk genoemd worden? En gaat een ecologisch geproduceerde schoen ook langer mee? Het zijn vragen waarop Modevoormorgen.blogspot.com een antwoord zoekt.

De focus van het blog ligt op ontwikkelingen in Nederland. Hoewel ecofashion natuurlijk een internationale trend is, richt Modevoormorgen.blogspot.com zich op de effecten die de Nederlandse consument daar van merkt. Wat kan je dus verwachten? Shopping tips dicht bij huis, must-haves die je zonder al te veel gedoe online kunt kopen en informatie over evenementen waar je geen wereldreis voor hoeft te maken. Daarnaast houd ik je op de hoogte van mijn ervaringen met (de zoektocht naar) ecologische kleding, doe ik verslag van fair fashion catwalkshows en geef ik mijn ongezouten mening over ontwikkelingen in duurzame kledingconsumptie.

Lees mee, laat van je horen en maak van fair fashion de ultieme must-have!