Handboek voor duurzame textielverwerking van Made-By

Tijdens de productie van textiel en kleding worden grote hoeveelheden water, energie en chemicaliën gebruikt. Organisaties zoals Greenpeace laten met regelmaat zien welke desastreuze effecten dit heeft op het milieu. Door een heuse Detox Campaign wist de Greenpeace een aantal grote bedrijven, zoals Nike en Puma, over te halen om het storten van giftig afvalwater door textielfabrieken die voor hen werken flink te verminderen.

Made-By lanceerde tijdens de Amsterdam Fashion Week in januari 2012 een handleiding voor modemerken die ook een duurzame oplossing willen vinden voor textielbewerking door hun toeleveranciers. Volgens Made-By, dat zich sinds 2004 inzet om duurzaamheid in de mode-industrie te verbeteren, is er inmiddels een breed scala van innovatieve technieken om ervoor te zorgen dat textielfabrieken minder negatieve impact op het milieu uitoefenen. In de Wet Processing Manual komen deze hoogstandjes aan bod.

Voor groene fashionista’s biedt de nieuwe handleiding van Made-By een kijkje in de complexe wereld van textielproductie. Alleen al bij het verven van stoffen komen nogal eens ingewikkelde processen en milieubelastende procedés kijken. De Wet Processing Manual geeft ook uitleg over standaarden zoals GOTS, cradle to cradle en Bluesign. Deze labels stellen aan textielfabrieken eisen wat betreft bijvoorbeeld water- en energieverbruik en het gebruik van chemicaliën.

Fair Wear shopping list

Is het moelijk om eerlijk geproduceerde kleding te kopen? Makkelijk is het zeker niet, want in onze winkelstraten zijn vooral confectie en fast fashion te vinden waarvan de herkomst op zijn minst twijfelachtig is. Maar het excuus ‘ik weet niet of het eerlijk gemaakt is’ gaat in ieder geval niet meer op. De Fair Wear Foundation heeft namelijk een eigen shopping list gepubliceerd.

De Fair Wear Shopping List is te vinden op de website van het platform voor eerlijke mode, en is beschikbaar voor verschillende landen. Het werkt simpel: je selecteert het soort kleding dat je zoekt (mode, outdoor of sportkleding) en het land waarin je gaat winkelen. Vervolgens verschijnt er een overzicht van de merken die zijn aangesloten bij de Fair Wear Foundation.

De Fair Wear Foundation lanceerde de shopping list tijdens de Amsterdam Fashion Week in januari 2012 om mensen bewust te maken van eerlijke mode. Door promotie via social media en een guerrilla-actie in de straten van Amsterdam met flyers, posters en een korte film, wilde de organisatie consumenten laten zien waar ze eerlijk kunnen shoppen.

Bij de Fair Wear Foundation zijn anno 2012 zo’n honderd merken aangesloten. Duurzame labels zoals Charlie + Mary, Eco Couture, hessnatur en Studio Jux zijn aangesloten bij Fair Wear Foundation Ook mainstream merken zoals Acne, Filippa K., Nudie Jeans, J.C. Rags en Odd Molly zijn lid. Overigens wil dat niet zeggen dat deze merken gegarandeerd 100 procent eerlijk produceren. Maar wel dat ze zich aantoonbaar inspannen om hun collecties fair te laten maken.

Nederlandse en Amerikaanse winnaar bij tweede seizoen The Green Fashion Competition

Studio Jux en Carrie Parry zijn de winnaars van de tweede editie van The Green Fashion Competition. Zij kregen door minister Verhagen, en in het bijzijn van prinses Máxima, een cheque van respectievelijk 25.000 en 15.000 euro overhandigd. Lonneke Engel, die een groene jurk van Elsien Gringhuis droeg, presenteerde de finale.

In totaal waren acht van de 120 deelnemende ontwerpers doorgedrongen tot de finale van The Green Fashion Competition. Zij maken niet alleen kleding, maar ook sieraden (Studio Jux), ceintuurs (Stat Divisions) en tassen (Oh my bag). Hun designbenaderingen laten de verschillende kanten van duurzaamheid zien: van ambachtelijke productie en ecologische stoffe tot tijdloos design en aandacht voor CO2-uitstoot.

De fashionista’s die op 27 januari 2012 aanwezig waren bij de finale van The Green Fashion Competition, konden genieten van een heus spektakel. Elsien Gringhuis, winnares van de eerste editie van de groene ontwerpwedstrijd, opende de ceremonie met een catwalkshow. De aanwezigheid van niet alleen prinses Máxima, maar ook onder meer actrice Victoria Koblenko, stylist Bastiaan van Schaik en Grazia-hoofdredacteur Hilmar Mulder maakten duidelijk dat groene mode het stadium van geitenwollen sokken ver voorbij is.

De Amsterdam Fashion Week lanceerde in 2010 The Green Fashion Competition, die als doel heeft ‘het vinden van getalenteerde ondernemers in de branche en een fundament te leggen voor manieren waarop de modeïndustrie een balans vindt tussen de economische, ecologische en sociale impact van hun ideeën’. Aanleiding voor de wedstrijd, die wordt gesponsord door de Amsterdam Fashion Week en het ministerie van Economische Zaken Landbouw en Innovatie, was het jaar van biodiversiteit.

Inmiddels zijn er ook groene ontwerpwedstrijden voor architectuur en films. Of er een derde editie van de wedstrijd voor modeontwerpers komt, is nog niet officieel bekend gemaakt.

Warme Truiendag voor klimaat en mens

10 februari 2012 is het Warme Truiendag. Het idee van de Warme Truiendag is simpel: trek een warme trui aan, zet de verwarming lager, en bespaar daarmee energie per graad. Dat is goed voor de energierekening, en goed voor het milieu.

Het aantal activiteiten rond Warme Truiendag lijkt in 2012 wel groter dan ooit. Zo is er een ontwerpwedstrijd die studenten uitdaagt om een ontwerp voor een warme, verantwoord geproduceerde trui te maken. Eén van de ontwerpen wordt daadwerkelik geproduceerd, en zal vervolgens het symbool worden voor Warme Truiendag 2013.

Het Leger des Heils werkt voor mensen die helemaal geen warme trui hebben, laat staan dat ze een thermostaat hebben of het warm hebben. Daarom geeft de hulporganisatie in 2012 een eigen invulling aan de Warme Truiendag. Onder het motto ‘Blij dat ik brei’ worden mensen gevraagd om een warm kledingstuk te breien voor een ander. De truien, sjaals en mutsen worden aan dak- en thuislozen uitgedeeld. Het streven is om 125 eigen gebreide items te verzamelen.

Alle aandacht voor Warme Truiendag is misschien geen verrassing gezien de nog altijd hippe ugly sweaters. Maar los daarvan is een dag om bewustzijn van de klimaatproblematiek te kweken natuurlijk relevanter dan ooit.

Groene alternatieven voor foute kleding

Is het moeilijk om duurzame alternatieven te vinden voor de must-haves van bekende designer brands? Fashioning Change moet het een beetje makkelijker maken. De website presenteert een handige tool die je een verantwoorde keuze voorschotelt bij het merk, het product of de stijl die je mooi vindt.

Onder het motto ‘Wear this, not that’ laat Fashioning Change zien dat je er duurzaam én stijlvol uit kunt zien. De applicatie registreert de voorkeur voor een merk of product en bedenkt vervolgens een milieuvriendelijk alternatief, dat aansluit bij de gewenste stijl (en past bij het ingevoerde prijsniveau!). Natuurlijk krijgen consumenten ook informatie over de duurzaamheid van de voorgeschotelde items. En de groene producten kunnen direct online gekocht worden.

Fashioning Change is nog in een opstartfase, en is bedoeld om het consumenten – overigens tegen betaling – makkelijker te maken om groen te winkelen. Daarnaast hopen de initiatiefnemers, die vanuit San Diego werken, dat de website kan uitgroeien tot een wereldwijd platform dat duurzame merken meer bekendheid biedt.

Derde Green carpet challenge met Armani

Tijdens de uitreiking van de 69e Golden Globes kon Livia Firth de derde editie vieren van haar 'Green carpet challenge'. Met die uitdaging vraagt de vrouw van Colin aandacht voor duurzame mode op de rode loper. Livia Firth, die eigenaar is van een winkel met verantwoorde mode in Londen (Eco Age), droeg zelf een zwart-witte jurk van Armani die gemaakt is van gerecyclede plastic flessen uit Noord-Italië.

Livia Firth, die de Green carpet challenge in 2009 startte met journalist Lucy Siegle, wist al een indrukwekkend aantal ontwerpers te interesseren voor haar missie om in een geheel duurzame outfit bij awarduitreikingen te verschijnen. Alberta Ferretti, Stella McCartney, Valentino, Roger Vivier en Ermenegildo Zegna zullen groene creaties voor de rode loper momenten van Livia Firth ontwerpen. Ook Tom Ford, Valentino, Chanel, Gucci en Yves Saint Laurent hebben toegezegd in 2012 mee te doen.

Tijdens award ceremonies rekruteert Livia Firth actrices om zich in duurzame japonnen te hullen. Want niet alleen de rode loper bij de uitreiking van de Golden Globes is een catwalk voor groene mode, ook de Oscars en Academy Awards zijn dankbare platforms voor het experiment waarmee Firth ‘glamour and ethics to the world's biggest red carpets’ wil brengen.

Nieuwtjes over duurzame mode van Modefabriek

Retailers, journalisten en VIPS kunnen tijdens de Modefabriek, de Nederlandse beurs die twee keer per jaar nieuwe collecties en merken presenteert, allerlei nieuws te weten komen over de mode die over een half jaar in onze winkels komt te hangen. Voor iedereen die niet aanwezig kon zijn bij de 31e editie, die op 22 en 23 januari 2012 plaatsvond, heeft dit blog een aantal duurzame nieuwtjes op een rij gezet.

Brennels, het merk dat bekend staat om zijn kleding van brandnetels uit de Flevopolder, presenteerde de eerste collectie onder de nieuwe naam: Netl. Gelukkig waren de creaties, die zijn ontworpen door Rianne de Witte, even mooi als altijd.

OAT Shoes, dat met het ontwerp voor biologisch afbreekbare schoenen in 2010 de tweede prijs won in The Green Fashion Competition, heeft alweer de derde collectie gemaakt. Naast schoenen zijn er dit keer ook tassen. En goed nieuws voor de dames: OAT Shoes heeft plannen om een damesvariant van de hoge veterschoen op de markt te brengen.

De tweede editie van Mint, het platform voor forward fashion waarmee duurzame modelabels zich kunnen presenteren, liet een breed scala aan initiatieven en producten zien. The Green Fashion Competition heeft al aangekondigd met Mint te willen samenwerken.

Waarom koos Mint voor Halina Reijn, die in 2011 de Elle Style Awards won, als ambassadeur? Ze is natuurlijk stijlvol, cool en gedurfd, zegt Marieke Eyskoot van Mint. Maar ze komt ook uit een gezin dat veel bezig was met de natuur, bekommert zich om vrouwenrechten, en draagt graag vintage.

Naast de 23 modemerken die bij Mint te zien waren, was ook op andere plekken in de Modefabriek duurzame mode aanwezig. Naast Netl waren bijvoorbeeld ook Kuyichi, Is.is, MudJeans, Circle of Trust en Inti Knitwear vertegenwoordigd. En daarmee is maar weer eens duidelijk hoeveel verantwoorde kleding er al op de Nederlandse markt verkrijgbaar is.

Tweede Mint fair met 23 modemerken

Tijdens de Modefabriek die op 22 en 23 januari 2012 plaatsvindt, kunnen retailers, journalisten en zogenoemde fashion influencers voor de tweede keer kennis maken met Mint. Het evenement promoot modelabels die zich forward fashion durven noemen: ‘geweldige stijl, gemaakt met respect voor mensen en onze omgeving’. In de tweede editie van de Mint fair, die onderdeel uitmaakt van de Modefabriek, worden maar liefst 23 happening & harmless merken gepresenteerd.

‘We zochten merken die fashionable zijn en goede kwaliteit maken. We zochten daarbij naar een balans tussen verschillende soorten kleding: van streetwear tot high fashion’, vertelt Marieke Eyskoot, die samen met Willa Stoutenbeek het initiatief nam voor Mint. ‘Daarnaast hebben we merken getoetst op een aantal criteria van forward fashion. We hebben ze een vragenlijst laten invullen over hun duurzaamheidsbeleid.’ De vragenlijst had betrekking op sociale aspecten (zoals fair trade, transparantie en lokale ambachten) en op milieuaspecten, (waaronder gebruik van ecologische stoffen, hergebruik van materialen en afvalbeheer).

Onder de deelnemers aan Mint bevonden zich zowel Nederlandse merken (waaronder Elsien Gringhuis) als internationale labels (bijvoorbeeld People Tree). Naast sportieve herenschoenen (OAT Shoes) en t-shirts (A Question Of) waren er onder meer lingerie (Underprotection), elegante damesschoenen (OlsenHaus) en chique jurken (Studio Jux).

Naast mode laat Mint bezoekers ook proeven van een duurzame lifestyle, zoals natuurlijke cosmeticamerken en biologische thee. Voor het brede publiek, dat geen toegang heeft tot de Modefabriek, is er een pop-up store in de Options winkel aan de Damrak. Daar zijn een groot aantal van de Mint deelnemers, waaronder Monkee Genes en Stat Division, meteen te koop.

Volgens Marieke Eyskoot is duurzame mode nog niet mainstream, maar is Mint wel een eerste stap daar naar toe. ‘De Modefabriek zet Mint niet voor niets op een opvallende plek, direct bij de ingang van de beurs. We zijn dus geen niche, maar maken echt deel uit van de beurs. We wilden ook niet een apart evenement zijn, waar alleen mensen komen die al geïnteresseerd zijn in duurzaamheid.’ Wat dat betreft is Mint, ondanks de jonge geschiedenis, al heel wat verder dan de duurzame modebeurzen in Parijs en Berlijn.

Kledingkast met elf items

De gemiddelde vrouw bezit naar verluid twintig paar schoenen, waarvan ze er 11 draagt. Dat is nogal wat anders dan de garderobe van Andrew Hyde. De blogger en interface ontwerper heeft elf kledingstukken (ondergoed en sokken niet meegerekend). Hij verkocht in 2010 alle spullen die hij naar eigen zeggen niet nodig had. Nu blijven alleen vijftien essentials over.

Omdat hij niet meer dan drie t-shirts en één paar jeans heeft, hoeft Andrew Hyde nooit ’s ochtends na te denken wat hij aan doet. Bovendien koestert hij zijn bezittingen naar eigen zeggen meer omdat hij ze écht nodig heeft en niet zomaar kan vervangen.

Andrew Hyde, die sinds 2010 voortdurend van stad naar stad reist, mag met recht een minimalist genoemd worden. Hij bezit naast zijn elf kledingstukken (waartoe ook een rugtas, portemonnee, hardloopschoenen en zonnebril behoren) nog een laptop, telefoon, handdoek en toilettas. En verder niets.

Vanuit duurzaamheidsperspectief zijn consuminderen en een minimal wardrobe een goed idee. Maar is het extreme minimalisme van Andrew Hyde nu een lichtend voorbeeld, of een obsessie?

Wear, donate, recycle

In de Verenigde Staten is een nieuw offensief gestart tegen het dumpen van kleding. De Council for Textile Recycling wil consumenten bewust maken van de noodzaak om afdankertjes in te leveren voor hergebrik. Daarnaast worden bedrijven en gemeenten gestimuleerd om kleding, textiel en schoenen te recyclen.

Op de website van de Council for Textile Recycling staan tips om recycling makkelijker te maken, zoals lokaties van textielbakken. De non-profit organisatie gaat daarnaast campagnes voeren rond het motto 'Wear, donate, recycle'. Daarbij wordt ingezet op bewustwording; de Council for Textile Recycling gaat niet zelf kleding inzamelen of recyclen.

Volgens onderzoek is 95 procent van de kleding geschikt voor recycling. In 2010 werd in de Verenigde Staten niet meer dan 15 procent van het afgedankte textiel ingeleverd voor hergebruik.

Het doel van de Council for Textile Recycling is dat in 2037 geen enkel consumententextiel meer bij het huisvuil terecht komt. Nu bestaat naar schatting vijf procent van de totale afvalberg uit textiel.

Twaaf regels voor duurzaam kleedgedrag

Wil je een einde maken aan het gedachteloos kopen van kleding? Bekommer je je wel om duurzaamheid, maar heb je geen idee wat dat betekent voor je garderobe? Amisha Ghadiali van Elegance Rebellion zette twaalf basisregels op een rij, die consumenten helpt om een bewuste keuze te maken voor een verantwoorde kledingstijl.

Voor liefhebbers van duurzame mode zijn de '12 Rules To Dress By' misschien niet erg opzienbarend. Ghadiali geeft adviezen zoals: kies voor biologische stoffen, vraag je af of je wel nieuwe kleding nodig hebt, koop fair trade, ondersteun lokale producenten, en maak nieuwe kledingstukken van afdankertjes. Het handzame overzicht is een prettig hulpmiddel voor iedereen die nog wel eens verleid wordt door koopjes, of behoefte heeft aan een wardrobe clear out.

De 12 Rules To Dress By zijn op posterformaat gepubliceerd, en verkrijgbaar in verschillende talen. De mooi vormgegeven posters zijn voorzien van een glossary waarin de belangrijkste begrippen uit de duurzame modewereld zijn uitgelegd. Het doel van Elegance Rebellion, dat al sinds 2010 werkte aan het formuleren van praktische hulp bij het vergroenen van de garderobe, is om 2012 het jaar van de duurzame garderobe te maken. Want door consumenten te informeren over de mogelijkheden voor bewuste kledingkeuzen, kunnen zij de mode-industrie onder druk zetten te verduurzamen.

Zie je er tegenop om maar liefst twaalf regels in acht te nemen tijdens het shoppen? Denk er dan aan het bemoedigende uitgangspunt van Elegance Rebellion: ‘Rules are made to be broken, but by following these you can make a difference.’

Nieuwe accessoires van oude brandweerslangen

Het Britse label E&KO, dat al enige tijd wordt verkocht via de wereldwinkels van Waar, heeft er concurrentie bij. Het Duitse bedrijf Feuerwear is nu ook verkrijgbaar in Nederland. Dat is leuk voor liefhebbers van duurzaam design, want de supersterke accessoires zijn gemaakt van oude brandweerslangen. Naast ceintuurs maakt Feuerwear ook tassen, portemonnees, sleutelhangers, documenthouders en iPhone hoesjes.

Feuerwear werd in 2005 opgericht en wil afgedankte brandweerslangen een tweede leven geven. Doordat elk product met de hand wordt gemaakt van een gebruikt materiaal, heb je altijd een uniek exemplaar in handen. De makers beloven dat deze producten er altijd trendy uitzien en vanwege de hoge kwaliteit duurzaam in gebruik zijn.

Martin en Robert Klüsener, de broers achter Feuerwear, kozen voor hergebruik van brandweerslangen na experimenten met canvas, jute tassen en vrachtwagenbanden. De brandweerslang bleek echter beter bruikbaar voor het maken van accessoires – en nog sterker, en dus duurzamer, ook.

Omdat Duitse brandweerslangen meestal de kleuren wit en rood hebben, zijn de meeste producten van Feuerwear dat ook. Door de slang binnenstebuiten te verwerken, is het ook mogelijk om zwarte producten te maken. De felgekeurde slangen die de Duitse brandweer sinds kort gebruikt, zijn nog slechts in beperkte mate beschibaar voor hergebruik, en leveren dus materiaal voor limited edition Feuerwear items.

De collectie van Feuerwear wordt al in 230 winkels wereldwijd verkocht, en is sinds oktober 2011 in Nederland beschikbaar via een eigen webshop. De grote vraag is nu: wat doet de Nederlandse brandweer met afgedankte slangen?

Voorspellingen voor 2012

Al moe van alle voorspellingen voor 2012? De trendforecasts houden maar niet op. MVO Nederland maakte een lijstje met tien trends voor 2012. En die zijn bijna allemaal positief. Zo denkt MVO Nederland dat verantwoord ondernemen een blijvertke is en de recessie zal overleven. Ook gelooft het platform dat MVO geen kostenpost is, maar juist de omzet van bedrijven verhoogt. Tegelijkertijd worden consument kritischer: ze vinden duurzaamheid belangrijk, maar willen er niet extra voor betalen.

De website Ecouterre.com vroeg 22 duurzame koplopers naar hun voorspelling voor 2012. En dat levert ook allerlei interessante vooruitzichten op.

Zo denkt het groene topmodel Summer Rayne Oakes dat luxemerken zoals Gucci steeds meer aan duurzaamheid zullen gaan doen. Daarnaast voorziet ze meer aandacht voor ambachtelijke productie, en een nieuwe waardering voor lokale producten, hetgeen zich uit in trotse labels zoals Made in Italy en Made in New York.

Emma Grady, journalist bij Treehugger, benadrukt het groeiende belang van digitalisering in de duurzame modebranche. Denk aan een groei van online ruilshops, websites voor de verkoop van tweedehands kleding, en webwinkels met duurzame mode.

Sommige voorspellingen zijn nog specifieker. Zo denkt schrijfster Zem Joaquin dat in 2012 de eerste cradle to cradle gecertificeerde kleding in de winkelschappen zal liggen, dat steeds meer merken zich zullen aansluiten bij het Better Cotton Initiative van Levi’s, en dat eBay een groene afdeling zal krijgen.

Als één ding duidelijk is uit de voorspellingen waarvan Ecouterre.com verslag doet, is dat experts in sustainable fashion positief zijn over de toekomst van de groene garderobe. En dat er een he-le-boel verschillende perspectieven op die toekomst zijn.

Boosheid over bontkragen

Jassen met bontkragen blijven een bron van conflict. Voorstanders van bont geloven in verantwoorde productiemethoden, terwijl tegenstanders alle vormen van bont als dieronvriendelijk beschouwen.

Aanleiding voor een recente discussie is presentator Arie Boomsma, die in de uitzendingen van ‘Net uit de kast’ een jas droeg met een bontkraag van coyote. Volgens Boomsma gebruikt zijn kledingsponsor Penfield uitsluitend verantwoord geproduceerd bont uit Canada en de Verenigde Staten.

Volgens Bont voor Dieren zullen dierenrechtenorganisaties niet snel samenwerken met modemerken die bont gebruiken. De WSPA geeft aan niet meer samen te werken met Penfield sinds het merk bont gebruikt.

Penfield gebruikt de vacht van coyotes die door middel van wildklemmen worden gevangen. In de Europese Unie is het gebruik van wildklemmen in de bontindustrie verboden: deze methode van vangen – die bontfabrikanten omarmen omdat de vacht van het dier dan zo in mogelijk beschadigd wordt – zou te pijnlijk zijn voor dieren. Maar bont dat met wildklemmen is verkregen kan wel in Europa worden verkocht.

Arie Boomsma is voorlopig niet van plan om zijn bontkraag in de ban te doen. Wel stimuleert hij een discussie waarin op een genuanceerde manier kan worden gesproken over de voors en tegens van bont - en van andere dierlijke producten die in de textielindustrie gebruikt worden, zoals leer.

Modetrends voor 2012 volgens trendwatchers

Inspiratie voor 2012 nodig? Trendwatchers hebben genoeg ideeën over de ontwikkelingen die ons te wachten staan. En daar zijn trends op het vlak van duurzaamheid en verantwoorde mode uit af te leiden.

Nederlands bekendste trendforecaster Adjiedj Bakas stelt dat de crisis ertoe leidt, dat mode meer om kwaliteit gaat draaien. Massaproductie is uit, personal branding is in. Die trend sluit naadloos aan bij de ambities van slow fashion.

Daarnaast signaleert Bakas dat een natuurlijke stijl populair wordt, wat zich uit in een focus op natuurlijke materialen (zoals wol), en technieken uit grootmoeders tijd (zoals breien en haken). Van deze ontwikkeling kunnen groene ontwerpers profiteren, want wie weet er nu meer over natuurlijke stoffen en ambachtelijke productietechnieken?

Handwerk speelt ook een sleutelrol in de voorspellingen van Second Sight. De slowtrend die dit trendforum signaleert, draait om ‘langzaam handwerk’ waarbij luxe design wordt gecombineerd met traditioneel handwerk.

Overigens ziet Second Sight ook een belangrijke trend in een praktijk die voor duurzame fashionista’s inmiddels een tweede natuur is geworden: ruilen. Second Sight noemt bijvoorbeeld professionele clothes swaps, recycling initiatieven van grote modemerken, en bedrijfjes die designer bags verhuren.

Van consumenten zoals jij en ik wordt verwacht dat we in 2012 vragen om transparante ondernemingen, die een boekje opendoen over hun bedrijfsvoering. Daarnaast zouden jongeren minder spullen willen (‘simplicity is hot’) en zou de gemiddelde consument op zoek zijn naar producten die met liefde en persoonlijke aandacht gemaakt worden. Deze ontwikkelingen zijn goed nieuws voor duurzame modebedrijven, want zij voldoen al jaren aan de vraag naar transparantie, designs zonder overbodige fratsen, en producten met een verhaal.

Alsof dit alles nog niet genoeg is, noemt Trendwatching Eco-cycology een van de twaalf essentiële consumententrends voor 2012 en de jaren er na. Deze ontwikkeling betekent bijvoorbeeld dat producenten al hun producten terugnemen om ze te recyclen. Recente initiatieven van Timberland, Nike en H&M zijn het bewijs dat deze trend door velen levensvatbaar wordt gevonden. En natuurlijk zijn er genoeg duurzame modemerken, zoals Re-5, voor wie recycling al een vanzelfsprekendheid is.

Verklein de voetafdruk van je garderobe

Serieus werk maken van een groene garerobe? Maak dan een belofte bij Fashion Takes Action. De website van deze Canadese organisatie geeft een praktisch overzicht van de manieren waarop je de voetafdruk van je kleding kunt verminderen. En om de benodigde gedragsverandering te stimuleren, bevat de website een invulformulier waarmee je plechtig kunt beloven welke stappen je gaat ondernemen.

Fashion Takes Action kijkt naar verschillende kanten van onze kledingconsumptie: van afval, energie en water tot chemicaliën. De website bevat realistische tips zoals minder vaak een wasmachine laten draaien, de wasdroger de deur uit doen, en kiezen voor een milieuvriendelijke stomerij. De afvalberg kan worden bestreden door kleding te ruilen, tweedehandsjes te kopen, kleding van gerecyclede materialen te kiezen, en te investeren in klassieke items van goede kwaliteit.

Het aardige van Resizing Fashion’s Footprint is dat iedereen zelf kan bepalen welke stappen naar een kleinere voetafdruk worden genomen. Op die manier kan worden voorkomen dat een al te ambitieuze vergroening van de garderobe mislukt. En wie twijfelt over het nut van een duurzame garderobe, vindt op Fashion Takes Action voldoende informatie en inspiratie om in actie te komen. Want zoals Horst Rechelbacher van Aveda zegt: ‘True fashion is about non-toxicity. If fashion pollutes, it should no longer be called fashion, it should be called pollution.’

Patagonia stimuleert vintage

Het groenste product is er één dat al bestaat. Dat is het motto van een recent initiatief van Patagonia. Het duurzame outdoorlabel uit Californië stimuleert klanten om hun gedragen kledingstukken te ruilen en doorverkopen. Daarvoor opende Patagonia een site op eBay, die wordt gepromoot met bijvoorbeeld kledingruil evenementen.

De eBay winkel maakt deel uit van het Common Threads Initiative, een heus programma waarmee Patagonia gebruikte kledingstukken opnieuw in omloop brengt. Dat is een opvallende strategie, want daarmee zou de reguliere verkoop van het bedrijf kunnen verkleinen. Bovendien verdient Patagonia niet aan de online verkopen die klanten doen.

En er is nog meer. Common Threads roept consumenten op om geen kleding te kopen als ze het niet écht nodig hebben. Wie toch een nieuwe aankoop wil doen, wordt geadviseerd om goede kwaliteit spullen te kopen die lang mee gaan. Daarnaast worden kledingreparatie, ruilen, doorverkoop en hergebruik gestimuleerd.

Hoe werkt het? Via de website van Patagonia kan je een belofte tekenen om je modieuze voetafdruk te verkleinen. Daarmee krijg je toegang tot de eBay website van Patagonia, zodat je kleding kunt kopen en verkopen. En Patagonia belooft dat consumenten uiteindelijk beloond zullen worden voor hun bijdrage: Common Threads zou ons namelijk het aangename gevoel geven dat we iets goeds doen voor de planeet, terwijl we tegelijkertijd van kleding kunnen genieten.

Replay komt met Laser Wash jeans

Minder watergebruik en zeker geen zandstralen. Dat is de belofte van een nieuwe methode die Replay gebruikt om denim die geliefde worn look te geven.

Bij het zogenoemde Laser Wash procedé wordt tijdens de ‘cosmetische’ fase van de jeansproductie geen water gebruikt. En het laseren, dat de denim een vintage look geeft, maakt zandstralen overbodig. Bij zandstralen, een productiemethode die wordt gebruikt om denim een versleten uiterlijk te geven, lopen fabrieksarbeiders het risico op silicose (stoflongen).

Replay lanceerde in december 2011 een minicollectie die gemaakt is met Laser Wash. Het gaat om een skinny jeans voor dames en een slim fit voor heren.

Met Laser Wash geeft Replay een nieuwe impuls aan het duurzaamheidsbeleid. Het Italiaanse label gebruikte al langere tijd biokatoen in een aantal collecties.

Replays initiatief past in het rijtje verbeteringen die de jeansindustrie de laatste tijd doorvoert. Zo maakte Levi’s in 2011 bekend het watergebruik in de jeansproductie te verminderen, en boekte de Schone Kleren Campagne de nodige successen met een actie tegen zandstralen.

H&M helpt kinderen en Japan

Na verantwoorde mode-items voor dames en heren lanceert H&M nu ook een Conscious Collection voor baby’s. Voor Conscious Newborn gebruikt de Zweedse modegigant duurzamere materialen zoals biologisch katoen, tencel en gerecycled polyester.

De collectie voor pasgeboren jongens en meisjes bestaat uit onder andere vestjes, shirts en sokken. Ook accessoires zoals dekens en een rammelaar behoren tot het assortiment. Conscious Newborn is online verkrijgbaar in de landen met een webshop van H&M.

De eerste Conscious Collection werd in 2011 gelanceerd. Na basisstukken voor een groene garderobe bestaat de collectie inmiddels ook uit bijvoorbeeld schoenen en party dresses.

H&M doet duidelijk zijn best om zijn onduurzame imago te verbeteren. Het bedrijf behoort de laatste jaren tot een van de grootste afnemers van biokatoen. Het bedrijf streeft ernaar om in 2020 in alle collecties uitsluitend biologische kwaliteit katoen te gebruiken. En recent kondigde het bedrijf aan, dat met een exclusieve lijn t-shirts van Marni voor H&M steun wordt gegeven aan het Japanse Rode Kruis.

De andere kant van vintage

Een retromanie. Zo typeert modejournalist Georgette Koning de eigenschap van hedendaagse mode om inspiratie te putten uit het verleden. Sinds de jaren zeventig staat mode niet langer in het teken van originaliteit en vernieuwing, maar van nostalgie en herkauwen, aldus Koning.

Wat is er gebeurd? Begin jaren zeventig maakte een hang naar nostalgie naar de jaren twintig en dertig een einde aan het ‘feest van originaliteit’ dat er volgens Koning tot die tijd voor zorgde dat modeontwerpers regelmatig de samenleving opschudden. Het Londense Biba startte toen een imperium vol bloemetjesjurken waar hippies, en na hen vele anderen, massaal voor bezweken. Daarmee verloor de mode-industrie de attitude die eerder had geleid tot innovaties zoals de minirok, de plateauzool en de New Look.

Inmiddels halen niet alleen toonaangevende ontwerpers en luxemerken zoals Prada, Gucci, Dries van Noten en Marc Jacobs, maar ook ketens zoals Zara en H&M, hun inspiratie van de rommelmarkt, schrijft Koning. Het gesnuffel tussen oude kleding, bijvoorbeeld op de markt aan Londense Portobello Road, is symptomatisch voor een focus op het verleden die ten koste gaat van een drang naar originaliteit.

Wie het verhaal van Koning leest, kan moeilijk aan de gedachte ontkomen dat de liefde voor vintage die de laatste jaren zo’n grote vlucht heeft genomen, een akelige bijsmaak heeft. Het koesteren van tweedehands kleding is goed voor duurzaamheid, maar heeft de vintagetrend ook geleid tot een overdaad aan nostalgie, of zelfs een afkeer van vernieuwing?

Miljoenendonatie van mode aan Japan

Volgens Vogue kan het Japanse Rode Kruis een flinke cheque van de mode-industrie tegemoet zien. Een t-shirt actie van Uniqlo en Condé Nast heeft tot nu toe 1,2 miljoen dollar opgeleverd. De donatie is bedoeld voor hulpverlening en wederopbouw na de aardbeving en tsunami in maart 2011.

De indrukwekkende opbrengst heeft vast te maken met de inzet van celebs. Onder andere Gwyneth Paltrow, Cyndi Lauper, Charlize Theron, Karl Lagerfeld en Blake Lively maakten ontwerpen voor de t-shirts.

Het Rode Kruis werd overigens ook geholpen door andere beroemdheden, onder wie Lady Gaga, die zelf donaties deden of fans opriepen bij te dragen aan Japan relief.

Drie chique modemerken in opspraak

Wat hebben Kim Kardashian en Victoria Beckham met elkaar gemeen? Ze worden beiden beschuldigd van oneerlijke praktijken in de productie van hun modecollecties.

De Britse krant de Daily Mail ontdekte in december 2011 dat de jurken van Victoria Beckhams eigen merk worden gemaakt in een fabriek in Oost-Londen. Dat klinkt misschien niet ergopzienbarend, maar de krant onthulde ook dat de naaisters uit Bangladesh de jurken voor een schamel loon in elkaar zetten. Een rekensommetje wijst uit dat een jurk met een verkoopprijs van 1800 euro – en dat is al snel de prijs die je betaalt voor een Victoria Beckham Ready to Wear – niet meer dan zo’n 130 euro kost om te maken.

De hijgerige berichtgeving in de Daily Mail klinkt een beetje flauw. Marges van een of twee procent zijn in de modewereld geen uitzondering. En het naaiatelier in Londen klinkt nog heilig in vergelijking met fabrieken in ontwikkelingslanden en opkomende economieën waar fast fashion ketens gewend zijn hun collecties te maken.

De beschuldigingen aan het adres van de Amerikaanse Kardashian familie klinken veel serieuzer. De collecties van de modelabels van de familie zouden worden gemaakt in sweatshops in China, waar naaisters die soms niet ouder zijn dan zestien onder erbarmelike omstandigheden aan het werk zijn. De tv-sterren ontkennen de beschuldigingen en laten onderzoek doen naar de omstandigheden in de Chinese fabrieken die voor hen produceren.

En er zijn nog meer geruchten over schandalen in de mode-industrie. Lingerielabel Victoria’s Secret zou katoen gebruiken die afkomstig is uit Burkina Faso, waar kinderen worden uitgebuit voor de katoenpluk. Er zou zélfs sprake zijn van kinderarbeid bij de producten die Victoria’s Secret als biologisch en fair trade aanprijst.

Het schandaal rond Victoria’s Secret is vooralsnog het meest verontrustend. Het lingeriemerk was namelijk in de veronderstelling fair trade gecertificeerde katoen te kopen. Er zijn geruchten dat toezicht op de productie hiervan onvoldoende is, waardoor kinderarbeid toch kon plaatsvinden. En dat is voor iedereen die zich bekommert om eerlijke mode een angstaanjagend idee.

Bontparade versus Loesje

Het is duidelijk dat de meningen over bont nog altijd sterk verdeeld zijn. Loesje schreef in 2011: ‘Laat u ook deze winter het bont lekker om de schouders van ’t beestje hangen?’ Maar in december organiseerde het Nederlands Bont Instituut in drie steden, waaronder Amsterdam, een bontparade. De Furlab Streetview, die bestaat uit een catwalkshow met modellen die van top tot teen in bont gehuld zijn, is bedoeld om aandacht te vragen voor de Origin Assured en Furlab labels. Origin Assured betekent dat het bont afkomstig is uit landen waar goede dierenwelzijnsregelgeving van kracht is. Het Furlab label geeft aan dat het bont afkomstig is van een Nederlandse nertsenhouderij.

De Bont voor Dieren is kritisch over de keurmerken, omdat deze niet voorkomen dat dieren worden gefokt voor bontproductie en tot hun dood onder benarde omstandigheden worden opgesloten. De dierenrechtenorganisatie stimuleert winkels en ontwerpers om de verkoop en het gebruik van bont te verbannen. Op de zogenoemde Bontvrijlijst staan steeds meer winkels die verklaren geen bont te verkopen, zoals H&M, de Bijenkorf en V&D. Onder de modeontwerpers die hebben toegezegd geen gebruik te maken van bont zijn Iris van Herpen, Bas Kosters en Antoine Peters.

Het belang van de Bontvrijlijst is groter dan ooit nu bont het straatmodebeeld domineert. Doordat consumenten onvoldoende op de hoogte kunnen zijn van de oorsprong van bont aan hun kleding, dragen zij misschien wel zonder het te weten en ongewild een écht stukje dierenhuid.

Belemmeringen voor groene mode

De hoge prijzen voor biologisch katoen maken het modebedrijven moeilijk om duurzaam te produceren. Dat zei Judy Posey van het verantwoorde babymodemerk Little Esop onlangs in een interview met de Huffington Post.

De prijzen van biokatoen zijn relatief hoog omdat er nog maar weinig producenten zijn, die bovendien kleine hoeveelheden kunnen produceren. Daardoor dreigt de vraag groter te worden dan het aanbod, wat de prijzen opdrijft.

Little Esop, dat uitsluitend ecologische stoffen gebruikt, wijst ook op een gebrek aan kennis onder consumenten. De bekendheid van duurzame materialen is nog beperkt, waardoor modemerken weinig stimulans hebben om te vergroenen. Tegelijkertijd ontbreken eenduidige keurmerken, zodat consumenten maar moeilijk kunnen nagaan of ze een verantwoord product kopen.

Als je niet veel af weet van stoffen (en laten we wel wezen: dat geldt toch voor ons allemaal?) is het praktisch onmogelijk om te controleren of je een werkelijk biologisch product koopt of niet. Certificering van GOTs biedt consumenten nog de meeste houvast. En het goede nieuws is dat steeds meer merken, ook in Nederland, dit keurmerk hanteren.

Trends in duurzame mode voor 2012

Recycling, waterverbruik en het gebruik van chemicaliën, transparante berichtgeving, samenwerking, en integrale duurzame bedrijfsvoering. Het worden voor ecofashion belangrijke kwesties in 2012, zegt de onafhankelijke non-profit organisatie voor verduurzaming van de mode-industrie Made-By.

Made-By doet de voorspellingen naar aanleiding van een inventarisatie van trends die in 2011 al zichtbaar waren. Zo komen er steeds meer samenwerkingsverbanden tussen merken, producenten en toeleveranciers, en ngo’s. Er wordt verwacht dat deze initiatieven zich verder gaan uitbreiden en verdiepen.

De stijgende grondstofprijzen maken maken afvalmanagement en recycling belangrijke aandachtspunten voor komende tijd. De aandacht voor waterverbruik en het gebruik van chemicaliën in de kledingindustrie is stevig op de kaart gezet door de Detox-campagne van Greenpeace. Het kritische werk van bijvoorbeeld Rankabrand maakt duidelijk dat modemerken er goed aan doen om transparant te zijn over hun duurzaamheidsbeleid.

Made-By is niet de enige die in het najaar van 2011 al vooruitblikte op 2012. Eerder al werd voorspeld dat de productie van katoen zal dalen. En trendforecaster Li Edelkoort denkt dat 'eco' de komende jaren een trend wordt waar niemand nog om heen kan.